Αιτήσεις αρ. 6780/74 και 6950/75: Κύπρος εναντίον Τουρκίας

Αξίζει να σημειωθεί ότι στις πιο πάνω αιτήσεις προς το Συμβούλιο της Ευρώπης της 21ης Μαρτίου 1975, η Κυπριακή Δημοκρατία υπέβαλε λεπτομερείς ισχυρισμούς για τις διάφορες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα κατεχόμενα εδάφη της κατά παράβαση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Το Συμβούλιο αποδέχθηκε την αίτηση και διεξήχθη μια ανεξάρτητη έρευνα από την τότε Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων («η Επιτροπή») [3].

Η Τουρκία  αρνήθηκε να συμμετάσχει σε οποιεσδήποτε διαπραγματεύσεις προς το σκοπό φιλικού διακανονισμού ούτε στην επακόλουθη ακροαματική διαδικασία και έρευνα των πιο πάνω καθώς δεν αναγνώριζε τη νομιμότητα της κυβέρνησης να αντιπροσωπεύει την Κυπριακή Δημοκρατία στην πιο πάνω διαδικασία. Κατά συνέπεια δεν παρουσίασε οποιαδήποτε αποδεικτικά στοιχεία σε σχέση με την πιο πάνω υπόθεση. [4]

Στην έκθεση, που εγκρίθηκε στις 10 Ιουλίου 1976, η Επιτροπή ανέφερε τους διάφορους ισχυρισμούς της Κυπριακής Δημοκρατίας  οι οποίοι περιλάμβαναν τα πιο κάτω:

«Στις… περιοχές υπό τουρκική κατοχή, οι ακόλουθες βιαιοπραγίες και εγκλήματα διαπράχθηκαν με συστηματική συμπεριφορά από κρατικά όργανα της Τουρκίας, παραβιάζοντας κατάφωρα τις υποχρεώσεις της Τουρκίας στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου κατά την περίοδο 19 Σεπτεμβρίου 1974 έως την κατάθεση της παρούσας αίτησης:

…Εκτεταμένοι και επαναλαμβανόμενοι βιασμοί. Ακόμη και γυναίκες ηλικίας έως 80 ετών βιάστηκαν με βαρβαρότητα από μέλη των τουρκικών δυνάμεων. Σε ορισμένες περιοχές εξακολουθεί να ασκείται η καταναγκαστική πορνεία των Ελληνοκυπρίων κοριτσιών. Πολλές γυναίκες που παρέμειναν στις τουρκο-κατεχόμενες περιοχές έμειναν έγκυες εξαιτίας των βιασμών που διέπραξαν οι Τούρκοι στρατιώτες.

Η Επιτροπή πρόσθεσε ότι, σύμφωνα με την Κυπριακή Δημοκρατία, τα θύματα βιασμού περιείχαν τουλάχιστον ένα δωδεκάχρονο, έγκυες και γυναίκες με νοητικές αναπηρίες. Άλλα θύματα υπέφεραν από αιμορραγίες ή κατέρρευσαν διανοητικά. Σημείωσε επίσης ότι η Κυπριακή Δημοκρατία παραπονέθηκε για την καταναγκαστική πορνεία, η οποία προέκυψε όταν «όλες οι γυναίκες και τα κορίτσια ενός χωριού συλλέγονταν και τοποθετούνταν σε ξεχωριστούς χώρους σε άδεια σπίτια όπου βιάζονταν επανειλημμένα από τα τουρκικά στρατεύματα…».

Στην έρευνά της, η Επιτροπή αποκάλυψε αρκετά αποδεικτικά στοιχεία. Αυτά περιελάμβαναν τα ιατρικά σημειώματα δύο γιατρών, ένας από τους οποίους ήταν γυναικολόγος, μαρτυρίες από τέσσερεις φερόμενους μάρτυρες και γραπτές δηλώσεις 41 φερόμενων θυμάτων βιασμού.

Αξίζει να παραθέσουμε αποσπάσματα από τη μαρτυρία του Δρ. Χαραλαμπίδη (πρώην αντιδήμαρχου της Κερύνειας)  και τη μαρτυρία Δρ. Χατζηκυριάκου (σε ελληνική μετάφραση) τα οποία το ελάχιστο που μπορούμε να πούμε είναι ότι προκαλούν ρίγος:

«ως γιατρός μου έφεραν ορισμένες περιπτώσεις όπου βιάστηκαν αλλά δεν ήθελαν να γνωρίζει ο κόσμος επειδή ήταν νεαρά κορίτσια και όταν τα βιασμένα κορίτσια ρώτησαν εάν μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τις υπηρεσίες μου ως γυναικολόγος – επειδή είμαι επίσης γυναικολόγος για την περιοχή της Κερύνειας- η Τουρκική διοίκηση αρνήθηκε. Έτσι όλες αυτές οι υποθέσεις ήρθαν μέσω του Ερυθρού Σταυρού στη Λευκωσία» [5].

Δρ. Χατζηκυριάκος:

«ένα κορίτσι με διανοητική στέρηση ηλικίας 24 ετών βιάστηκε στο σπίτι της από 20 στρατιώτες – από τον ένα μετά τον άλλον. Όταν άρχισε να φωνάζει την έριξαν από το παράθυρο του 2^ου ορόφου. Υπέστη καταγματική εξάρθρωση του σπονδύλου και κατέστη παράλυτη.»

Αξίζει να διαβάσετε τις συγκλονιστικές αυτές μαρτυρίες στις σελίδες 120-121 της Έκθεσης.

Oι πιο πάνω μαρτυρίες τους σύμφωνα με την Επιτροπή επιβεβαιώθηκαν από άλλες μαρτυρίες. [6]

Σε σχέση με το ζήτημα των βιασμών, η Επιτροπή κατέληξε στα ακόλουθα συμπεράσματα:

«Τα αποδεικτικά στοιχεία δείχνουν ότι οι βιασμοί διαπράχθηκαν από Τούρκους στρατιώτες, και τουλάχιστον σε δύο περιπτώσεις ακόμη από Τούρκους αξιωματικούς, και όχι μόνο σε μεμονωμένες περιπτώσεις απειθαρχίας. Δεν έχει καταδειχθεί ότι οι Τουρκικές αρχές έλαβαν επαρκή μέτρα για να αποτρέψουν αυτή την κατάσταση ή ότι γενικά έλαβαν οποιαδήποτε πειθαρχικά μέτρα μετά από τα συμβάντα αυτά. Επομένως η Επιτροπή θεωρεί ότι η μη λήψη προληπτικών μέτρων για τις ενέργειες αυτές καταλογίζεται στην Τουρκία δυνάμει της Σύμβασης.

Aπόφαση του Συμβουλίου ως προς τους βιασμούς

Η Επιτροπή, με 12 ψήφους έναντι 1, διαπιστώνει ότι: